Palmpasen & Pasen | Samen vieren

Verhaal
Het paasverhaal is geen makkelijk verhaal. Het is gewelddadig en daarmee kan het lastig zijn om aan kinderen te vertellen. Daarnaast zijn er ook veel verschillende theologische verklaringen bij het verhaal. We raden aan om het verhaal te laten staan zoals het is, en het zo 'eenvoudig' mogelijk te vertellen. Laat de dood van Jezus niet weg, maar ga er ook niet in detail op in. Lees het bijvoorbeeld in verschillende gedeeltes voor uit de Bijbel in Gewone Taal, bijvoorbeeld uit Lucas 23 vers 1-25 en 32-35 en Lucas 24 vers 1-8. Benoem bij het Paasverhaal in ieder geval een aantal kernzaken die laten zien wie Hij was/is, zoals dat Jezus niet terugvocht of terug schold, en dat Hij aan het kruis bid voor vergeving van Zijn moordenaars. Vertel ook het complete verhaal, dus de dood en de opstanding. 

Hieronder ideeën om het verhaal creatief vorm te geven:

• Laat mensen met (palm)takken naar binnen lopen, leg jassen op de grond om overheen te lopen. Laat hen een haag maken. Iemand die Jezus speelt loopt hier tussendoor op een ezel, terwijl jullie 'Hosanna' roepen. Tijdens en na deze introductie kun je het Palmpasen verhaal vertellen.
• In de bijlage vind je een vertelling van Palmpasen, de intocht in Jeruzalem, (van Kliederkerk Zeist) en een vertelling van het Paasverhaal aan de hand van de Palmpasenstok (van Kliederkerk Arnhem).
• Op www.creatiefkinderwerk.nl vind je creatieve vormen en rituelen bij het Paasverhaal.
• Vertel het (Palm)Paasverhaal als interactief hoorspel en laat de deelnemers de geluiden maken. Maak groepen en geef iedere groep een bepaald geluid voor bij een bepaald woord of gebeurtenis. Laat dat woord meerdere keren terugkomen, zodat de mensen reageren met de geluiden. Laat bepaalde momenten helemaal stil zijn, bijvoorbeeld als Jezus sterft. Deze stille momenten worden zo extra indrukwekkend.
• Het paasproject van Bible Basics (40 euro) heeft een bouwplaat van kerngebouwen in Jeruzalem. Het werkt goed om met Jeruzalem als maquette te kijken naar hoe Jezus door Jeruzalem bewoog in de stille week. Bij elk gebouw sta je stil en vertel je een deel van het verhaal. Maak de stad compleet met muren en bevolking door de speelgoedvoorraad van de kinderen te gebruiken.

Kintsugi
Als metafoor voor het paasverhaal is de Japanse traditie van Kintsugi mooi om te vertellen. In plaats van gebroken servies weg te gooien, lijmen de Japanners hun scherven met goudlijm. Zo wordt het gelijmde servies méér waard dan het daarvoor was, er zijn zelfs kunstmusea met Kintsugi-stukken.
Metafoor: Met pasen lijkt het alsof al het werk van Jezus opeens niets meer waard is, Hij is gebroken door de doodstraf en het lijkt alsof zijn boodschap van liefde niet meer bestaat. Jezus' en Zijn boodschap lijken eerst helemaal kapot. Maar na de opstanding wordt Zijn boodschap eigenlijk nog waardevoller. Iets wat eerst kapot leek (kruisiging) wordt iets heel moois (opstanding, en nieuw leven met God.) God ‘lijmt’ gebroken mensen, zoals Jezus ook deed met de zieken of niet-functionerende mensen. Jezus lijdensverhaal krijgt zo een gouden (lijm)randje met de opstanding.

Kintsugi-lijm is te koop, maar behoorlijk duur. Koop goudglitters en lijm een kopje met gewone dikke lijm. Strooi dan de goudglitters over de lijm na het lijmen van het servies. Dat ziet er bijna net zo mooi uit als de originele dikke lijmgel.

Verteltafel
Op een tafel staan de volgende voorwerpen:

• Palmtakken: staan symbool voor de intocht in Jeruzalem (Palmzondag). In Nederland worden deze vaak vervangen door buxustakken.

• Haan van brood: het brood van het haantje staat symbool voor het breken en verdelen door Jezus van het brood bij het laatste avondmaal (Witte Donderdag). De haan staat symbool voor de haan die kraaide nadat Petrus drie keer had gezegd dat hij Jezus niet kende (Goede Vrijdag/vroege ochtend). Na het verhaal krijgt iedereen een stuk brood.

• 30 Munten: staan symbool voor de 30 zilverlingen waarvoor Judas Jezus verried.

• Houten kruis

• Hart: symbool voor de liefde van Jezus. Hij vergeeft de mensen die hem pijn doen!

• Ronde steen: de steen voor het graf was weggerold, het graf was leeg!

• Eieren: staan symbool voor nieuw leven (Paaszondag).
• Bloembollen of takken met knopjes: staan symbool voor nieuw leven (Paaszondag).
• Krans of kroon: staat symbool voor het Koninklijke van Jezus: Jezus als ‘koning’ van zijn wereld, het rijk van God.

Vraag een aantal mensen (jong en oud) die dat willen, een voorwerp te kiezen dat ze mogen vasthouden. Ondertussen kan het verhaal verteld worden, bijvoorbeeld door de verschillende voorwerpen langs te lopen. Je kunt ook van te voren ook aan kinderen of tieners vragen wat zíj vinden dat op zo'n Paastafel moet staan.

Filmpje
Jong Protestant maakte een animatiefilmpje voor jonge kinderen over het Paasverhaal.

Liederen
Tip: Vraag van te voren aan een kind, tiener of volwassene om een lied te zoeken bij het thema dat hem/haar aanspreekt. Laat hem/haar hierover vertellen tijdens de viering en luister samen het lied.

• Kleine ezel van Elly en Rikkert
• Palmpasen van Elly en Rikkert
• Weet je dat de lente komt van Elly en Rikkert
• Hosanna, hosanna.
• De steen is weg' van Elly en Rikkert
• Op pasen (voor jongste kinderen)
• Wij vieren feest
• Hij leeft (Maria kwam bij het graf) van Elly en Rikkert 
• Zie hoe Jezus lijdt van Sela.

Luisterliederen

• Via Dolorosa van Sela (luisterlied voor oudere kinderen en volwassenen, tekst in de bijlage) 
• Sterven in de grond - Jedi Noordegraaf (luisterlied voor oudere kinderen en volwassenen, tekst in de bijlage) 
• Tot je me ziet - Jedi Noordegraaf (luisterlied voor oudere kinderen en volwassenen, tekst in de bijlage) 

Deze luisterliederen kun je ook tijdens het ontdek-uur laten afspelen op een laptop met koptelefoon, in een bezinningshoekje bijvoorbeeld.

Diaconaat
Bij een christelijke (kerk) viering hoort vaak ook een diaconaal onderdeel. Diaconaat betekent 'dienen': hulp bieden aan wie dat nodig hebben. Bijvoorbeeld door een collecte op te halen voor een goed doel. Diaconale ideeën voor deze Kliederkerk:

• Pasen is het feest van 'een nieuw begin', nieuw leven. Wie gun jij een nieuw begin? Laat gezinnen hier samen even over nadenken. Ze kunnen een naam schrijven op een gebedskaartje, ter plekke een kaartje schrijven, of bedenken of zij iets kunnen doen om de ander te ondersteunen bij een nieuw begin.
• Kerk in Actie heeft projecten geselecteerd die mensen helpen een nieuw begin te maken. Je kunt bijvoorbeeld iets vertellen over weeskinderen in Rwanda. In dit Afrikaanse land zijn erg verdrietige dingen gebeurt, maar de mensen bouwen hun levens en hun land weer op. De kerk vind het belangrijk om daarbij te helpen. Daarom wordt er geld ingezameld, bijvoorbeeld bij collectes. Kunnen jullie iets doen om de weeskinderen in Rwanda te steunen?

Gebedsvormen

• Maak een kruis van karton die je vult met wc-rolletjes. Zie bijlage voor afbeelding (Kliederkerk Klazienaveen). In de rolletjes kunnen mensen een papiertje met een gebed plakken.
• Iedereen krijgt een bolletje blauwe klei en gele klei. Zorg dat het bolletje gele klei iets groter is dan de blauwe. De gele klei staat voor God en de blauwe klei staat voor alle lelijke dingen in de wereld, bijvoorbeeld de dingen waar je spijt van hebt of hoe mensen elkaar pijn doen. Tijdens het bidden kneden ze de klei door elkaar en krijgen ze als het goed is groen. Zo maakt God alles nieuw. Groen is de kleur van nieuw leven. (Kliederkerk Leimuiden)
• Iedereen krijgt een potje met aarde en zaadjes (je hebt papier of zakjes met zaadjes erin die je helemaal in de grond kunt stoppen, zoals groeipapier). Het zaad is het mooie wat God wil laten groeien in je leven. Om dat te kunnen laten groeien, is het belangrijk om het aan God te geven en te vertrouwen dat hij met jouw leven iets moois doet. Schrijf je naam of teken jezelf op het zakje/papier en stop dat in de aarde. Vraag aan God of hij wil zorgen dat er iets moois uit jou groeit.
• Deel stenen of stukjes hout uit. Deze staan symbool voor iets wat zwaar is in je leven wat je aan God wilt geven. Iedereen mag de steen of het hout in een mand leggen waar ze vervolgens een bloembol uit pakken. De bloembol staat voor hoop en nieuw leven. Zo mag je bij God brengen wat op je drukt.
• Ga in een kring zitten, neem een groot (turks) brood. Iedereen mag een stukje van het brood afbreken/scheuren. Jezus heeft zichzelf met ons gedeeld en daardoor mogen wij leven.